Archiwum Uniwersytetu Zielonogórskiego w obecnym kształcie zostało powołane do istnienia Uchwałą Senatu w 2013 roku (pierwotnie w Pionie Prorektora ds. Studenckich, obecnie w Pionie Kanclerza UZ), jako ogólnouczelniana jednostka organizacyjna.  Wcześniej działało jedynie jako klasyczne archiwum zakładowe, praktycznie w niezmienionym kształcie od czasów Politechniki Zielonogórskiej i Wyższej Szkoły Pedagogicznej, przechowując swoje zasoby odrębnie w Kampusie A i w Kampusie B.

Na drodze do scalenia zasobów stały przede wszystkim względy lokalowe. Przychylne wiatry dla planów powstania Archiwum UZ pojawiły się w momencie wybudowania nowej Biblioteki Uniwersyteckiej, zwolniła się bowiem powierzchnia dawnego magazynu czytelni czasopism. Archiwum znajduje się w Kampusie B (budynek A-20),  przy al. Wojska Polskiego 71a, zajmując powierzchnię ponad 700 m².

Archiwum Uniwersytetu Zielonogórskiego obecnie funkcjonuje jako:

• archiwum historyczne – gromadzi, zabezpiecza, opracowuje i udostępnia materiały archiwalne Uniwersytetu;
• archiwum zakładowe – gromadzi, zabezpiecza, porządkuje, opracowuje, ewidencjonuje
  i udostępnia dokumentację aktową i nieaktową Uniwersytetu.

Archiwum ponadto:

• gromadzi i czasowo przechowuje dokumentację niearchiwalną;
• współpracuje z jednostkami organizacyjnymi Uniwersytetu w zakresie opieki nad dokumentacją i odpowiedniego jej przygotowania w celu przekazania do Archiwum, sprawuje nadzór nad prawidłowym kształtowaniem narastającego zasobu archiwalnego Uniwersytetu, opiniuje wnioski w sprawie brakowania dokumentacji niearchiwalnej, ewidencjonuje materiały archiwalne i sporządza pomoce ewidencyjno-informacyjne;
• wydaje na wniosek urzędów, instytucji, a także osób prywatnych, zaświadczenia urzędowe na podstawie posiadanych materiałów;
• wydaje uwierzytelnione odpisy i reprodukcje przechowywanych materiałów;
• opracowuje i redaguje wydawnictwa źródłowe odnośnie dziejów Uniwersytetu;
• upowszechnia wiedzę o historii Uniwersytetu;
• prowadzi prace popularyzatorskie w zakresie archiwistyki;
• współpracuje z Biblioteką Uniwersytecką w zakresie opracowywania materiałów do Cyfrowego Muzeum UZ.

Archiwum w ramach Sekcji Archiwów Instytucji Naukowych i Kulturalnych Stowarzyszenia Archiwistów Polskich współpracuje z innymi archiwami szkół wyższych, archiwami instytucji kulturalnych oraz archiwami kościelnymi. W zakresie merytorycznym Archiwum współpracuje z Archiwum Państwowym w Zielonej Górze. Archiwum wchodzi w skład państwowej sieci archiwalnej. Posiada prawo do wieczystego przechowywania materiałów archiwalnych powstałych i powstających w związku z działalnością Uniwersytetu oraz jego prawnych poprzedników.

W skład zasobu Archiwum wchodzą materiały archiwalne wytworzone i powstające w Uniwersytecie oraz zasoby archiwalne byłej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Zielonej Górze, byłej Politechniki Zielonogórskiej, byłej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze oraz byłej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sulechowie.

Zasób Archiwum stanowią materiały archiwalne:

• zespół akt Wyższej Szkoły Inżynierskiej – zespół zamknięty obejmujący lata 1965 – 1996;
• zespół akt Politechniki Zielonogórskiej – zespół zamknięty obejmujący lata 1996 – 2001;
• zespół akt Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze – zespół zamknięty obejmujący lata 1971 – 2001, na który składają się akta Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Zielonej Górze i Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze;
• zespół akt Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sulechowie – zespół zamknięty obejmujący lata 1998 – 2017, na który składają się akta Wyższej Szkoły Zawodowej Administracji Publicznej w Sulechowie i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej
  w Sulechowie;
• Zespół akt Uniwersytetu Zielonogórskiego – zespół otwarty zawierający akta od 2001 r.

Archiwum Uniwersytetu Zielonogórskiego posiada obecnie znacznie bardziej rozbudowane funkcje w stosunku do poprzedniego archiwum uczelnianego, które realizowało jedynie zadania klasycznego archiwum zakładowego.

W strukturze organizacyjnej Archiwum Uniwersytetu znajdują się:

• Sekcja ds. dokumentacji procesu kształcenia;
• Sekcja dokumentacji niearchiwalnej i specjalistycznej;
• Pracownia naukowa;
• Oddział Archiwum UZ: archiwum programowe mediów akademickich UZ.

Zakres działalności Sekcji ds. dokumentacji procesu kształcenia obejmuje w szczególności:

• gromadzenie, opracowywanie, zabezpieczanie oraz przechowywanie dokumentacji procesu kształcenia;
• sporządzanie i wydawanie na podstawie posiadanej dokumentacji procesu kształcenia zaświadczeń dotyczących w szczególności przebiegu studiów i stanu odbytych studiów;
• wydawanie zaświadczeń do celów emerytalno-rentowych.

Zakres działalności Sekcji dokumentacji niearchiwalnej i specjalistycznej obejmuje w szczególności:

• gromadzenie, opracowywanie, zabezpieczanie i ewidencjonowanie dokumentacji niearchiwalnej oraz specjalistycznej;
• udostępnianie dokumentacji niearchiwalnej i specjalistycznej do celów naukowych oraz służbowych;
• nadzór nad narastającym zasobem dokumentacji niearchiwalnej i specjalistycznej Uniwersytetu.

Zakres działalności Pracowni naukowej obejmuje w szczególności:

• gromadzenie, opracowywanie, zabezpieczanie materiałów archiwalnych;
• udostępnianie materiałów archiwalnych oraz prac dyplomowych do celów naukowych;
• gromadzenie, opracowywanie i zabezpieczanie przedmiotów i materiałów związanych
  z Uniwersytetem oraz z Politechniką Zielonogórską, Wyższą Szkołą Pedagogiczną oraz z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Sulechowie – w postaci druków, dokumentów, materiałów ikonograficznych, fotografii, dzieł sztuki, zabytków kultury i techniki, itp.;
• prowadzenie działalności naukowej, popularyzatorskiej oraz dydaktycznej;
• nadzór nad narastającym zasobem archiwalnym Uniwersytetu.

Zakres działalności Oddziału Archiwum Uniwersytetu Zielonogórskiego – archiwum programowego akademickich mediów UZ obejmuje w szczególności gromadzenie, zabezpieczenie i przechowywanie dokumentacji programowej własnej.

Archiwum UZ wyposażone jest także w pracownię naukową, w której można przeglądać, dostępne zgodnie z regulaminem, materiały archiwalne, prace dyplomowe, itp. W pracowni znajduje się około 15 miejsc, dlatego też z powodzeniem mogą odbywać się w niej praktyczne zajęcia dydaktyczne ze studentami studiującymi na kierunkach związanych z archiwistyką oraz zarządzaniem dokumentacją i informacją.